Tuy nhiên, thực tế tỉnh Kon Tum vẫn còn 3.434 trẻ mồ côi, 1.388 trẻ em khuyết tật, 1.300 trẻ em phải lao động sớm, 38.625 trẻ em gia đình thuộc diện hộ nghèo hoặc cận nghèo; hàng trăm trẻ em mắc những căn bệnh nặng, hiểm nghèo (bệnh tim, ung thư, dị tật vùng mặt, tật vận động, các tật về mắt…); hàng trăm trẻ em DTTS chưa được thụ hưởng các quyền cơ bản của trẻ em về học tập, chăm sóc sức khoẻ, vui chơi giải trí, được phát triển toàn diện về trí lực, đạo đức xã hội, đang cần sự chia sẻ, giúp đỡ. Phần lớn các trường học còn thiếu các công trình cung cấp nước sạch và vệ sinh hoặc có nhưng không đáp ứng được nhu cầu của trẻ em; Tỷ lệ học sinh nghèo đi học không chuyên cần, nhất là vào thời vụ sản xuất, tỷ lệ trẻ em nghèo bỏ học ở bậc tiểu học 0,1%, trung học cơ sở 1,02%; trẻ em nghèo, vùng sâu, vùng xa chưa được tiếp cận nhiều với các hoạt động vui chơi, giải trí do thiếu các điểm vui chơi cho trẻ em; Sự tham gia của trẻ em vào các vấn đề có liên quan còn hạn chế, các diễn đàn trẻ em chưa được tổ chức rộng rãi…

 

Theo số liệu thống kê của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh: Đến nay, toàn tỉnh Kon Tum có 26/97 xã, phường đạt tiêu chuẩn xã, phường phù hợp với trẻ em; Tỷ lệ trẻ em dưới 05 tuổi suy dinh dưỡng giảm còn 26,8%; Tỷ lệ trẻ em dưới 01 tuổi được tiêm chủng đầy đủ đạt 95%; Tỷ lệ trẻ em 05 tuổi vào mẫu giáo đạt 96,6%; Tỷ lệ trẻ em từ 06 đến 10 tuổi học tiểu học đạt 99,76%; Tỷ lệ trẻ em 6 tuổi vào lớp 1 đạt 99,81%; Tỷ lệ học sinh học THCS đúng độ tuổi đạt 98%; Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS đạt 99,96%; Tổng số trẻ em tàn tật, khuyết tật nặng được hưởng chính sách đạt 100%; Tổng số điểm vui chơi ngoài trời đã đưa vào sử dụng là 83 điểm đạt 73,1% trên tổng số xã, phường, thị trấn.

 

Những hạn chế và thách thức nêu trên chính là những yếu tố gây ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của trẻ em, nhất là đối với trẻ em nghèo, trẻ em dân tộc thiểu số; chưa được đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về ăn, ở, sinh hoạt, học tập, tiếp nhận thông tin, chăm sóc sức khỏe để phát triển toàn diện. Trẻ em nghèo, trẻ em DTTS thường không có cơ hội để tiếp cận với các dịch vụ xã hội cơ bản nên đến tuổi trưởng thành các em thường thấp bé, nhẹ cân, trình độ học vấn thấp, hiểu biết hạn chế, cơ hội học lên cao rất ít, thiếu kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sống…hậu quả là các em lại bị rơi vào vòng luẩn quẩn nghèo đói, lạc hậu, tảo hôn…

 

Trong bối cảnh nền kinh tế đất nước và của tỉnh đang gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của khủng hoảng nền kinh tế thế giới. Người nghèo nói chung và trẻ em nghèo, trẻ em DTTS nói riêng đang là những đối tượng phải gánh chịu những hậu quả trực tiếp này. Đây không chỉ là những thách thức đối với hệ thống chính trị nói chung mà còn là những khó khăn, ảnh hưởng trực tiếp đến sự nghiệp BVCS&GD trẻ em và tiếp đến là đe dạo đến tính bền vững của công cuộc XĐGN.

 

Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu của kế hoạch hành động vì trẻ em tỉnh Kon Tum năm 2013, nhiều giải pháp đã được các cấp, các ngành đặt ra như: Tăng cường các hoạt động truyền thông, vận động nâng cao nhận thức của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, gia đình, cộng đồng và chính bản thân các em về các vấn đề như: Quyền, bổn phận trẻ em, các điều kiện cấm không được làm đối với trẻ em, các điều trẻ em không được làm, trách nhiệm của gia đình nhà trường và xã hội đối với công tác BVCS&GD trẻ em; tạo điều kiện để trẻ em được tham gia bày tỏ ý kiến, được tiếp cần đối với các thông tin, kỹ năng sống để tự bảo vệ mình trước cá tệ nạn xã hội. Tạo điều kiện tốt nhất nhằm đáp ứng đầy đủ các nhu cầu và các quyền cơ bản của trẻ em, ngăn chặn và đẩy lùi các nguy cơ xâm hại trẻ em, xây dựng môi trường an toàn và lạnh mạnh để trẻ em có cơ hội được bảo vệ, chăm sóc, giáo dục và phát triển toàn diện, giải quyết, xử lý, can thiệp kịp thời tất cả các vụ việc có liên quan đến bảo vệ quyền trẻ em; giúp trẻ em có cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn, đặc biệt quan tâm đến trẻ em nghèo, trẻ em DTTS.

 

Tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng phúc lợi xã hội như giao thông, trường học, trạm y tế, nước sạch vệ sinh môi trường, trung tâm văn hóa, vui chơi giải trí, thư viện trường học, nâng cao trình độ dân trí, văn hóa xã hội cho cộng đồng dân cư nghèo và cho trẻ em nghèo, trẻ em DTTS. Luôn coi trẻ em nghèo, trẻ em DTTS là đối tượng của các chế độ, chính sách của Nhà nước và địa phương, như hỗ trợ học văn hóa, học nghề, tìm kiếm việc làm thông qua việc miễn học phí, giảm các khoản đóng góp đào tạo cho trẻ em nghèo, trẻ em DTTS khi học ở các trường văn hóa, các trường đào tạo nghề, trường trung học chuyên nghiệp, học nghề thông qua hình thức truyền nghề ngay trong doanh nghiệp hoặc học đại học. Lồng ghép các nguồn lực, bao gồm ngân sách Nhà nước, huy động cộng đồng, vận động quốc tế, lồng ghép các chương trình dự án khác nhau để hỗ trợ phát triển bền vững cho các gia đình nghèo và gia đình có trẻ em nghèo ở từng địa bàn khu dân cư một cách hợp lý.

 

Việc can thiệp, trợ giúp trẻ em nghèo cần chuyển dần hướng công tác xã hội và mang tính chuyên nghiệp: Trước hết là tập trung xây dựng xã, phường đạt tiêu chuẩn “xã, phường phù hợp với trẻ em”, là một trong những biện pháp chiến lược, lâu dài và toàn diện đối với trẻ em. Trong đó ưu tiên các dịch vụ chăm sóc y tế, giáo dục và cuộc sống tinh thần cho trẻ em, tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ được chăm sóc và phát triển. Đồng thời xây dựng đội ngũ cộng tác viên, tình nguyện viên làm công tác bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng, kiện toàn cơ cấu hoạt động các dịch vụ bảo vệ, chăm sóc trẻ em tại cộng đồng; thiết lập môi trường bảo vệ, chăm sóc cho trẻ em; tạo dựng cơ sở cho việc thực hiện các quyền và lợi ích của trẻ em trong đó có trẻ em nghèo, trẻ em DTTS. Tăng cường công tác vận động xã hội tham gia đóng góp xây dựng Quỹ bảo trợ trẻ em ở từng cấp nhằm tăng nguồn vận động để can thiệp, hỗ trợ kịp thời cho trẻ em bằng nhiều hoạt động phù hợp.

Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là tương lai của đất nước, là lực lượng kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng ta, BVCS&GD trẻ em là quan điểm, chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước ta, là trách nhiệm của gia đình, cộng đồng và toàn xã hội./.

 

Bài, ảnh: Nguyễn Văn