Giống cây trồng

Giống lúa: Ngành Nông nghiệp - PTNT khuyến cáo nông dân tập trung sử dụng giống lúa xác nhận đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận cho phép sản xuất kinh doanh, phù hợp với điều kiện các tiểu vùng sinh thái của tỉnh; có nguồn cung ứng giống lúa chủ động; có năng suất, chất lượng, cứng cây, chống đổ ngã, chống chịu khô hạn tốt. Những vùng có nguy cơ thiếu nước tưới hoặc nguy cơ ngập úng vào cuối vụ nên bố trí giống có thời gian sinh trưởng ngắn ngày, cực ngắn ngày (dưới 90 ngày trở lại). Đối với những vùng chủ động có đủ nước tưới nên bố trí sản xuất những giống có thời gian sinh trưởng từ 90-95 ngày, giống lúa thuần, lúa lai có năng suất cao, chất lượng tốt, kháng sâu bệnh.

Trên cơ sở cơ cấu giống lúa chung của tỉnh, các địa phương xác định cơ cấu giống lúa cho phù hợp. Ngoài ra, có thể bố trí từ 5-10% diện tích sản xuất giống lúa mới, triển vọng và giống đặc thù địa phương để chọn lọc giống phù hợp, đề xuất bổ sung vào cơ cấu trong những năm tiếp theo. Sử dụng những giống lúa chất lượng cao, lúa thơm; Đẩy mạnh sử dụng cấp giống xác nhận, giống ngắn ngày có năng suất, chất lượng khá, cứng cây, chống đổ ngã, chống chịu khô hạn tốt. Mỗi huyện, thành phố nên lựa chọn 2-3 giống chủ lực, thích nghi cao và có thị trường tiêu thụ ổn định.

Giống lúa nước: Đối với các xã vùng Tây Trường Sơn, giống chủ lực là HT1, BC15, RVT, TBR45, Nhị ưu 838, Đài thơm 8,...; giống bổ sung là VD20, Nghi hương 2308, TBR36, VNR20, Hương cốm, ST24, ST25... Đối với vùng bán ngập lòng hồ thủy điện Ya Ly, Plei Krông, dử dụng các giống có thời gian sinh trưởng ngắn ngày như IR56279, VND 95-20, SH2.... Đối với các xã vùng Đông Trường Sơn, sử dụng những giống lúa chịu lạnh, thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất cao, chịu phèn và chống chịu sâu bệnh như  VND 95-20, IR56279,…. Đối với những vùng thường bị bệnh đạo ôn và nhiễm rầy trong những vụ trước nên chọn những giống kháng bệnh đạo ôn và kháng rầy.

Giống lúa cạn: Sử dụng một số giống lúa cạn có thời gian sinh trưởng ngắn 100-110 ngày, năng suất cao, có khả năng chịu hạn tốt, khả năng phục hồi sau hạn nhanh, chịu thâm canh, có khả năng thích ứng sinh thái rộng, có khả năng chống chịu bệnh đạo ôn cổ bông, bệnh thối thân, chất lượng và tỷ lệ gạo cao, hạt trong dài như LC93-1, LC93-4, LC227, LC408,.... Ngoài ra còn có thể sử dụng một số giống lúa cạn địa phương như Xà kơn, lúa lốc,… Lúa cạn có thể trồng xen với diện tích cà phê, cao su,… trong thời kỳ kiến thiết cơ bản, chưa khép tán hoặc gieo cấy trên chân đất bằng 1 vụ, không chủ động nước hoặc phụ thuộc hoàn toàn vào nước trời.

Giống ngô: Bố trí cơ cấu giống hợp lý, nhất là ở những vùng đất cao, trồng vụ 2 với các giống chịu hạn, năng suất cao, chống chịu sâu bệnh, phẩm chất tốt, đặc biệt là:  LVN61, VN12, Bioseed B21 và một số giống như: CP888, CP989, CP999, LVN10, DK 6919, Bioseed 9698, Bioseed 265,.… và một số giống ngô nếp sử dụng ăn tươi như VN2, VN6, MX4, nếp nù,… Đối với sản xuất trên đất bán ngập sử dụng một số giống ngô lai chín sớm, ngắn ngày, chịu hạn, chống chịu sâu bệnh như giống ngô lai đơn Bioseed B21, LVN61,…

Giống sắn: Bố trí các giống sắn sạch bệnh có năng suất cao, hàm lượng tinh bột cao, ít nhiễm bệnh chổi rồng và bệnh khảm lá sắn do virus như: KM 94, KM140, KM419,... Sử dụng các dòng giống kháng hoàn toàn với bệnh khảm lá do Viện Di truyền Nông nghiệp chọn tạo, gồm: HN1, HN3, HN5, HN36, HN80 và HN97 năng suất khá (38-64 tấn/ha), tinh bột cao (26-30%); kháng bệnh khảm lá (100%).

Giống mía: Sử dụng các giống mía mới như: KK3, KK4, CYZ08 - 1609, NSUT10 - 266,… có năng suất và hàm lượng đường cao để trồng theo khuyến cáo của Công ty Cổ phần Đường Kon Tum.

Giống cao su: Sử dụng các dòng cao su vô tính PB 260, PB 312, PB 255, RRIC 121,… có sức đề kháng với bệnh phấn trắng (do nấm Oidium heveae gây ra) theo khuyến cáo  của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam.

Giống cà phê: Cà phê vối đối với vườn cà phê vối trồng mới, tái canh, ghép cải tạo giống mới cần sử dụng một số dòng vô tính cà phê TRS1, TR4, TR5, TR9, TR11,..., giống lai đa dòng có kích thước hạt to, năng suất cao, kháng bệnh gỉ sắt, chín tập trung,… đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận được phép sản xuất kinh doanh. Cà phê chè, sử dụng một số giống cà phê lai TN1, TN2, dòng thuần TH1, THA1 kích thước hạt lớn, năng suất và chất lượng cao, thích nghi rộng, kháng được bệnh gỉ sắt đã được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận được phép sản xuất kinh doanh.

Giống cây ăn quả: Khuyến cáo sử dụng giống cây ăn quả có năng suất, chất lượng cao, giống sạch bệnh, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có cam kết chất lượng cây giống với đơn vị cung ứng. Không mua và sử dụng các giống cây ăn quả trôi nổi trên thị trường, không có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Cụ thể: Sầu riêng (Sầu riêng Musang King, Sầu riêng Moothong, Sầu riêng hạt lép...); Mít (Mít Thái, Mít Nghệ tứ quý, Mít Tố nữ, Mít không hạt, Mít ruột đỏ, Mít Malaysia,...); Bưởi (Bưởi da xanh, Bưởi Diễn, Bưởi Năm roi, Bưởi Đường chín sớm...); Cam (Cam Sành, Cam Xã Đoài, Cam Mật, Cam Vinh...); Chuối nuôi cấy mô (Chuối Tiêu Hồng, chuối Già Nam Mỹ, chuối Sứ...); Xoài (Xoài Cát Hòa Lộc, Xoài Thái, Xoài Tượng,..); Chanh dây (Đài Nông 1, Thông Đỏ,...).

Thời vụ giao trồng một số cây trồng chính

Đối với cây lúa, bố trí thời vụ gieo cấy sao cho phù hợp với thời kỳ cây lúa trổ bông, phơi màu vào cuối tháng 08, đầu tháng 09 năm 2023 là thích hợp nhất.

Cây lúa nước: Đối với vùng Tây Trường Sơn, lúa cấy được gieo mạ từ ngày 20/5 - 05/6/2023, cấy từ ngày 05/6 - 20/6/2026; lúa sạ được gieo từ ngày 15/5 - 10/6/2023. Đối với các xã vùng Đông Trường Sơn, lúa cấy được gieo mạ từ ngày 15/5 - 30/5/2023, cấy từ ngày 10/6 - 30/6/2023; lúa sạ được gieo từ ngày 01/6 - 20/6/2023. Đối với ruộng lúa 1 vụ, đủ nước tới đâu gieo cấy đến đó, nên gieo sớm và tập trung dứt điểm trước ngày 10/7/2023. Lúa cạn, hhung thời gian gieo sạ từ ngày 10/5 - 25/5/2023, khi đất đủ ẩm và số lần mưa tương đối đều.

Cây hàng năm khác cần chuẩn bị tốt khâu làm đất, giống để khi đất đủ ẩm và mưa đều có thể xuống giống kịp thời. Ngô vụ 1: Gieo từ ngày 05/5 - 25/5/2023 (khi đất đủ ẩm); Ngô vụ 2: Gieo từ ngày 30/7 - 15/8/2023. Sắn, đậu đỗ các loại: Khung thời vụ gieo trồng từ 25/4 - 30/5/2023 (khi đất đủ ẩm). Mía: Khung thời vụ trồng đầu bắt đầu từ đầu tháng 9/2023 đến tháng 4/2024.

Các loại cây công nghiệp dài ngày và cây ăn quả lâu năm: Thời vụ trồng tập trung vào đầu tháng 6 đến 15/7/2023 và kết thúc trồng dặm trước 15/8/2023.

Thái Ninh