Mặc dù việc triển khai Đề án "Nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" (sau đây gọi tắt là Đề án) tại các bộ, ngành và địa phương bước đầu có kết quả nhất định nhưng nhìn chung việc triển khai Đề án còn tương đối chậm so với yêu cầu đặt ra. Còn nhiều bộ, ngành và địa phương chưa ban hành Kế hoạch triển khai Đề án. Một số hoạt động triển khai Đề án mới dùng ở việc nâng cao nhận thức về chuyển đổi số nói chung, nội dung về phát triển nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số chưa được các bộ, ngành và địa phương chủ trọng triển khai.

Nhằm thống nhất nhận thức để cùng hành động triển khai chuyển đổi số quốc gia, từ tháng 4/2022, Bộ Thông tin và Truyền thông đã khai trương Nền tảng học trực tuyến mở đại trà (MOOCs) của Bộ và tổ chức khóa bồi dưỡng về chuyển đổi số đầu tiên cho đội ngũ Lãnh đạo đơn vị chuyên trách CNTT của các bộ, ngành và địa phương. Từ tháng 9/2022, Bộ Thông tin và Truyền thông bắt đầu tổ chức phổ cập kỹ năng số cho Tổ công nghệ số cộng đồng và người dân tại 63 địa phương và bồi dưỡng về chuyển đổi đạo UBND cấp xã theo Kế hoạch bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số của Bộ trong năm 2022. Đến nay, đã có gần 6 triệu lượt truy cập vào nền tảng.

Đến nay đã có 61/63 địa phương đã thành lập Tổ công nghệ số cộng đồng với Tổng số 61.063 Tổ với 277.881 thành viên.

Đã tiến hành phổ cập kỹ năng số cho Tổ công nghệ số cộng đồng trên Nền tảng học trực tuyến mở đại trà với tổng cộng 159.132 lượt truy cập và tham gia khóa tập huấn.

Tổ chức bồi dưỡng trực tiếp cho Tổ công nghệ số cộng đồng tại 55/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương…

Cần xác định việc nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng số cho người dân và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số là nhiệm vụ thường xuyên và liên tục, song song với việc thực hiện các nhiệm vụ về chuyển đổi số của các bộ, ngành và địa phương. Để thực hiện thành công các nhiệm vụ của Đề án, qua đó góp phần quan trọng vào việc phát triển Chinh phủ số, kinh tế số và xã hội số, các bộ, ngành và địa phương cần phải:

(1) Đối với các bộ, ngành, địa phương chưa ban hành Kế hoạch triển khai Đề án, cần sớm xây dựng và ban hành Kế hoạch triển khai Đề án phù hợp với Chương trình, Kế hoạch chuyển đổi số và điều kiện đặc thù của cơ quan, địa phương.

(2) Tổ chức các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số bão đảm hiệu quả, thiết thực. Trước mắt, ngay trong tháng 10/2022 tập trung vào các hoạt động nhằm hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số quốc gia.

(3) Xây dựng và tổ chức các chương trình bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số cho các đối tượng phù hợp. Trong đó ưu tiên hình thức bồi dưỡng, tập huấn qua Nền tảng học trực tuyển mở đại trà để cán bộ, công chức, viên chức có thể truy cập và học mọi lúc, mọi nơi, không làm giản đoạn thực hiện công việc hàng ngày.

(4) Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án triển khai thí điểm mô hình giáo dục đại học số: Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp nhằm tạo đột phá về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực phục vụ chuyển đổi số quốc gia. 

Kinh nghiệm triển khai nhiệm vụ nâng cao nhận thức, phổ cập kỹ năng và phát triển nguồn nhân lực chuyển đổi số tại Quảng Ninh

Về truyền thông, nâng cao nhận thức về chuyển đổi số:

Công tác truyền thông, nâng cao nhận thức của tinh được thực hiện quyết liệt với nhiều hình thức bao gồm trên Cổng Thông tin điện tử của tỉnh, qua 03 kênh Zalo "Chuyển đổi số Quảng Ninh", "Chính quyền điện tử Quảng Ninh" và của Sở Thông tin và Truyền thông. Các tin, bài được cập nhật thường xuyên, trung bình 20 tin, bài/ tuần. Ngoài ra, tỉnh đã tích hợp kênh Zalo "Chuyển đổi số quốc gia" của Bộ Thông tin và Truyền thông vào kênh Zalo "Chính quyền điện tử Quảng Ninh" để thuận tiện cho người dân tiếp cận thông tin. Biên tập bộ Flashcard với 30 hình ảnh cung cấp các thông tin, kiến thức về chuyển đổi số đến người dân trên địa bản tinh. Về thực hiện truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, đến tháng 9/2022 đã thực hiện 834 bài thời sự, 26 chuyên đề, 67 clip và tờ rơi hưởng dẫn kỹ năng số từ cơ bản đến chuyên sâu cho từng đối tượng. Việc triển khai tích cực và quyết liệt của tỉnh đã làm cho nhận thức của người dân, doanh nghiệp ngày càng nâng cao, tích cực tham gia, hưởng ứng và ủng hộ các chương trình, kế hoạch, nội dung triển khai chuyển đổi số của tỉnh.

Về bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số: Là một trong những địa phương đầu tiên ban hành Kế hoạch triển khai Đề án 146, đến nay, tỉnh đã chủ động triển khai được một số nội dung bồi dưỡng, tập huấn cụ thể bao gồm: (i) Tổ chức bồi dưỡng, tập huấn về chuyển đổi số tại Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Hạ Long, Ban quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh, các địa phương: Hạ Long, Cẩm Phả, Đầm Hà, Ba Chẽ, Vân Đồn... Trường Đào tạo Cán bộ Nguyễn Văn Cừ tỉnh Quảng Ninh tổ chức bồi dưỡng chuyên đề về chuyển đổi số cho 123 đồng chí Bí thư Đảng ủy đồng thời là Chủ tịch UBND cấp xã. (ii) Tổ chức 11 lớp tập huấn, hướng dẫn triển khai số hóa hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính cho toàn bộ các đồng chí lãnh đạo, cán bộ, chuyên viên tham gia trong quy trình tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính. (iii)  Tổ chức 03 Hội nghị tập huấn bao gồm trực tiếp và trực tuyến cho các sở, ngành, thành viên Tổ công tác, Tổ giúp việc thực hiện Đề án 06 từ tỉnh đến xã cho khoảng 250 cán bộ của tỉnh.

Trong năm 2022, tỉnh đã chủ động đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông hỗ trợ Nền tảng học trực tuyến mở đại trà của Bộ để tổ chức 02 khóa học trên Nền tăng (Chuyển đổi số cơ bản và Chương trình bồi dưỡng kỹ năng chuyển đổi số) cho cán bộ, công chức, viên chức trong toàn tỉnh, dự kiến hoàn thành triển khai bồi dưỡng cho khoảng 31.000 lượt cán bộ, công chức, viên chức trong năm 2022.

Ngoài ra các khóa bồi dưỡng, tập huấn do tỉnh chủ động tổ chức thực hiện nêu trên, tỉnh cũng đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông để cử cán bộ tham gia các khóa bồi dưỡng về chuyển đổi số do Bộ tổ chức.

Về tập huấn cho Tổ công nghệ số cộng đồng:

Tính đến ngày 21/9/2022, trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Ninh đã thành lập 1.473 Tổ công nghệ số cộng đồng (1.462 Tổ công nghệ số cộng đồng địa phương 11 Tổ công nghệ số cộng đồng của doanh nghiệp) bao phủ 177/177 xã, phường thị trấn, 1.452/1.452 thôn, bản, khu phố với sự tham gia của 11.255 thành viên đã hoạt động. Tổ công nghệ số cộng đồng được giao các nhiệm vụ hết sức cụ thể gắn với các chỉ tiêu cần hoàn thành trong năm 2022, bảo đảm có thể đo lường được, tránh hình thức. Cụ thể:

100% công dân từ 14 tuổi trở lên trên địa bàn được cấp mã định danh điện tử cá nhân và sử dụng mã định danh cá nhân hiệu quả trong giao dịch thủ tục hành chính và các dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục...

100% công dân trưởng thành biết và hiểu địa chỉ truy cập Cổng dịch vụ công tỉnh Quảng Ninh và có kỹ năng cơ bản khi có nhu cầu sử dụng.

100% hộ gia đình, hộ sản xuất kinh doanh có sản phẩm OCOP được đưa lên 3 sàn thương mại điện tử gồm Voso, Posmart, Sendo; 100% hộ gia đình sản xuất sản phẩm nông nghiệp chủ lực biết mở gian hàng số để giao dịch trực tuyến.

100% người dân từ 18 tuổi trở lên trên địa bàn tỉnh: Có tài khoản mobile money hoặc tài khoản giao dịch tại ngân hàng, có điện thoại di động thông minh và cài đặt, sử dụng các ứng dụng thiết yếu như VNEID, số sức khỏe điện tử, VssID...; tham gia, tương tác với chính quyền thông qua nền tảng khảo sát, thu thập ý kiến người dân.

100% hộ gia đình có kỹ năng số, biết sử dụng Internet an toàn.

Vận động người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, sử dụng dịch vụ bưu chính công ích khi có thủ tục hành chính cần giải quyết.

Để Tổ công nghệ số cộng đồng có tài liệu hoạt động, tỉnh đã chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông, Công an tỉnh cùng các ngành và Trung tâm truyền thông tinh thống nhất xây dựng 8 tài liệu để triển khai trong cộng đồng dân cư năm 2022 tương ứng với những chỉ tiêu nói trên. Các tài liệu được biên soạn, xây dựng dưới dạng các clip ngắn, Infographic đảm bảo trực quan, sinh động, dễ tiếp cận để chuyển tới người dân thông qua Tổ công nghệ số cộng đồng trên nền tảng miễn phí, thông dụng (Zalo).

Một số địa phương trong tỉnh đã có cách làm sáng tạo để khuyến khích, động viên Tổ công nghệ số cộng đồng như huyện Vân Đồn tặng mỗi Tổ một máy điện thoại di động thông minh có gắn sẵn SIM đã được kích hoạt. Mặc dù mới được thành lập và đi vào hoạt động nhưng bước đầu có thể khẳng định Tổ công nghệ số cộng đồng đã có đóng góp tích cực trong triển khai chuyển đổi số của tĩnh. Điển hình có thể kể đến tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính tiếp nhận và giải quyết trực tuyến của tỉnh đến hết tháng 9/2022 đã đạt 76,1%./.

                                                                                                    Trịnh Minh